Aholini ro‘yxatga olishda jinsi va yoshini belgilash

Ro‘yxatga olish doirasida har bir shaxsning jinsini ro‘yxatdan o‘tkazish kerak. Aholini jinsi, yoshi bilan birga, aholi sonining boshqa xususiyatlari bilan ko‘pincha o‘zaro tasniflangan ro‘yxatga olish belgisidir. Shu bilan birga, aholini jinsi uchun ajratilgan yacheyka iloji boricha to‘liq va aniq to‘ldirilishi juda muhimdir. Agar ma’lumot bo‘lmasa, jinsi boshqa shaxs yoki uy ma’lumotlariga asoslangan holda aniqlanishi kerak.

Ro‘yxatga olish varaqasida har bir shaxsning jinsi (erkak yoki ayol) ro‘yxatga olinishi kerak. Aholi jinsi kesimida ma’lumotlarning taqsimlanishi gender statistikasini tuzishning asosiy talablaridan biridir. Ko‘pgina ijtimoiy-iqtisodiy va demografik xususiyatlarga ko‘ra ro‘yxatga olish jarayonida to‘lanishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlar, masalan ta’lim, bandlik holati, nikoh holati, migratsiya, nogironlik va uy-joy sharoitlari, odatda, jinsiga qarab farq qilishi mumkin. Aholi jinsi yoshi bilan bir qatorda, ro‘yxatga olish va boshqa tadqiqotlar doirasida shaxslar haqida yig‘iladigan, shuningdek, boshqa ma’muriy hisoblar tizimida yuritiladigan va ushbu ko‘rsatkichlarni boshqa ko‘rsatkichlar bilan birlashtirishda aholining ko‘pgina ijtimoiy, demografik xususiyatlarni tahlil qilishga asos yaratadi.

Yosh haqida ma’lumot olish uchun tug‘ilgan kun haqida ma’lumot to‘plash tavsiya etiladi. Bu ro‘yxatga olish vaqtida aniq yoshdagi ma’lumotlarni to‘plashdan ko‘ra aniqroq ma’lumot olish imkonini beradi. Tug‘ilgan sana haqida ma’lumot to‘plash ma’lumotlar jadvallarini ikki shaklda: tug‘ilgan yili va to‘liq yillar sonini ishlab chiqishga imkon beradi. Tug‘ilgan sana, shu bilan birga, ro‘yxatga olish vaqtida nisbatan yoshni hisoblash imkonini beradi. Yoshning eng muhim o‘zgaruvchilardan biri ekanligini hisobga olinsak, bu haqda ma’lumot ro‘yxatga olish doirasida to‘plangan va ko‘plab jadvallar va tahlil turlarida ishlatiladigan yosh haqidagi ma’lumotlarda ishlatish uchun imkon qadar to‘liq va aniq bo‘lishi juda muhimdir. Agar yosh haqida ma’lumot bo‘lmasa, noto‘g‘ri yoki qarama-qarshi bo‘lsa, unda yoshni shaxs yoki oila haqidagi boshqa ma’lumotlar asosida imputatsiya usuli bilan aniqlash kerak.

Tug‘ilishning aniq sanasi haqida ma’lumot to‘plash aholining katta qismiga nisbatan qiyinchiliklarga olib kelishi mumkin bo‘lgan mamlakatlar, ishlatilgan usullar to‘plami yilning choragi yoki boshqa vaqtini belgilash usuliga o‘zgartirilishi mumkin. Kun/oy/yilga nisbatan javob berish uchun maxsus taqdim etilgan yacheykalar bilan ro‘yxatga olish varaqasi shakillarida, yilning mavsumi kabi qo‘lda yozilgan javoblar kodlash uchun javobgar bo‘lmaydi. Ota-onalaridan katta bo‘lgan bolalar kabi mumkin bo‘lmagan javoblar tartibga solinishi kerak. Agar yosh yillarda hisoblansa, ota-onalarning oylar davomida bolalarning yoshini noto‘ri ko‘rsatish muammosiga e’tibor berilishi kerak. Bundan tashqari, keksa yoshdagi shaxslar to‘g‘risidagi ma’lumotlarga e’tibor qaratish kerak, chunki axborotni taqdim etishda xatolar katta yoshdagi shaxslarga yanada keng tarqaladi.       

  Kattaqo‘rg‘on  shahar statistika bo‘limi.

2015-2024 © Каттақўрғон шаҳар ҳокимлиги. Сайт яратувчиси: SAKTRM